Türkiye’de bu yıl tarımsal don nedeniyle rekoltenin yüzde 36 oranında düşmesi, dünya fındık piyasasında fiyatların hızla artmasına yol açtı. Bu durum, özellikle Almanya merkezli çikolata, sürülebilir kremalar ve müsli üreticilerini zor durumda bıraktı. Almanya’nın en önemli fındık tedarikçilerinden biri olan Türkiye, 2024 yılında 323 bin 243 ton iç fındık ihracatının yüzde 27,3’ünü Almanya’ya gönderdi. Dünya fındığının yaklaşık yüzde 60’ının Karadeniz Bölgesi’nde yetiştiği düşünüldüğünde, Türkiye’deki rekolte düşüşü küresel piyasayı da doğrudan etkiliyor.
Fiyatlar Yüzde 30’dan Fazla Arttı
Almanya’da Ritter Sport, Seeberger ve Zentis gibi büyük markaların kullandığı fındık fiyatları, hasat dönemine kadar yüzde 30’un üzerinde artış gösterdi. Fındıkta yaşanan bu fiyat sıçraması, çikolata ve müsli üreticilerinin maliyetlerini önemli ölçüde yükseltti. Uzmanlar, Türkiye’de Nisan ayında yaşanan ve “ülke tarihinin en ağır tarımsal don olaylarından biri” olarak nitelendirilen hava koşullarının, çiçek ve sürgünlere ciddi zarar verdiğini belirtiyor. Ayrıca, iklim değişikliği nedeniyle benzer aşırı hava olaylarının daha sık yaşanması bekleniyor.
Alman Üreticiler Zorlanıyor
Yüksek fındık fiyatları, özellikle kakao gibi diğer önemli hammadde fiyatlarının da artmasıyla Alman üreticiler üzerinde baskı yaratıyor. İsviçreli Lindt & Sprüngli, Almanya’nın Elmshorn kentinde üretim yapan müsli markası Kölln ve Stuttgart yakınlarındaki Ritter Sport, fiyat artışından en çok etkilenen firmalar arasında yer alıyor. Alman çikolata üreticileri, artan maliyetler karşısında fiyatlandırma stratejilerini gözden geçirmek ve alternatif tedarik zincirleri aramak zorunda kalıyor. Ancak fındıkta Türkiye’nin dünya pazarındaki baskın rolü, alternatif bulmayı kolaylaştırmıyor. Türkiye’deki üretim düşüşü ve iklimsel riskler, küresel fındık piyasasında dalgalanmalara sebep olurken, Almanya’daki büyük çikolata ve gıda üreticilerini maliyet baskısıyla karşı karşıya bıraktı. Sektörün geleceği, hem Türkiye’de tarımsal üretimin desteklenmesi hem de iklim değişikliğine karşı alınacak önlemlere bağlı görünüyor.
