Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi’nin (DİSK-AR) Ekim 2025 tarihli “Ücret Kayıpları İzleme Raporu”, Türkiye’de ücretli çalışanların satın alma gücündeki dramatik erimeyi ortaya koydu. Rapora göre, yılın ilk dokuz ayında 17 milyon sigortalı işçinin toplam gelir kaybı 1 trilyon 328 milyar lirayı aştı. Sadece eylül ayında maaşların yaklaşık yüzde 41’i enflasyon ve vergi baskısı nedeniyle buharlaştı.
Reel ücretlerde tarihi erime
DİSK-AR verilerine göre, 2025’in başından bu yana yüksek enflasyon ve artan vergi yükü, ücretlilerin gelirlerini ciddi biçimde aşındırdı.
- Enflasyon kaynaklı gelir kaybı: 789 milyar TL
- Vergi ve prim kesintilerinden kaynaklı kayıp: 539 milyar TL
Toplamda 1,3 trilyon TL’yi aşan bu tablo, işçilerin reel alım gücünün keskin biçimde azaldığını gösteriyor. Sadece eylül ayında işçi başına ortalama kayıp 12.767 TL olarak hesaplandı. Bu, birçok çalışan için maaşın neredeyse yarısına denk geliyor.
Asgari ücrette reel düşüş yüzde 25’e yaklaştı
2025 yılı başında net 22.105 TL olarak belirlenen asgari ücretin reel karşılığı eylül itibarıyla 16.483 TL’ye geriledi. Böylece asgari ücretli dokuz ayda 64.652 TL kayıp yaşadı. DİSK-AR, yıl içinde ara zam yapılmamasının kayıpları büyüttüğünü vurguladı. Raporda, “Asgari ücretteki reel kayıplar, yalnızca düşük gelir grubunu değil, tüm ücretlilerin yaşam maliyetlerini yukarı çekiyor. Bu durum, toplumun genel refahını aşağı yönlü etkiliyor” değerlendirmesi yer aldı.
Ücret seviyesi yükseldikçe kayıp büyüyor
Rapor, yüksek gelir grubundaki çalışanların da enflasyon ve vergi baskısından ciddi biçimde etkilendiğini gösterdi.
- Brüt 39.008 TL kazanan bir işçi: Net 23.003 TL aldı, kaybı 16.005 TL.
- Brüt 52.011 TL kazanan bir işçi: Net 27.215 TL aldı, kaybı 24.796 TL.
- Brüt 78.017 TL kazanan bir işçi: Reel net gelir 38.916 TL’ye indi, kaybı aynı tutarda oldu.
DİSK-AR’a göre, ücretliler gelirlerinin ortalama yüzde 40’ını vergi yükü, enflasyon ve prim kesintileri nedeniyle kaybetti.
DİSK-AR: “Ücret politikaları yeniden tasarlanmalı”
Raporda, mevcut vergi düzeninin düşük ve orta gelirli çalışanlar üzerindeki baskıyı artırdığı, ücretlilerin refah payının hızla gerilediği vurgulandı. DİSK-AR, gelir vergisi dilimlerinin yeniden düzenlenmesi, asgari ücrete ara zam yapılması ve enflasyon oranına göre otomatik ücret güncelleme sisteminin devreye alınması çağrısında bulundu. Raporda ayrıca, “Vergi adaleti sağlanmadıkça ve ücretler yaşam maliyetine endekslenmedikçe, çalışan kesim reel olarak yoksullaşmaya devam edecektir” ifadeleri yer aldı.
