Milyonlarca Mükellef e-Defter Sistemine Dahil Oluyor

Türkiye'de vergi uyumunu artırma çalışmaları çerçevesinde, bilanço esasına göre defter tutan tüm mükelleflerin 2025 yılı itibarıyla elektronik defter (e-Defter) uygulamasına geçiş yapması zorunlu hale geliyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan "Elektronik Defter Genel Tebliği'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ" Resmi Gazete'de yayımlandı ve bu kararın detayları kamuoyuna sunuldu.

E-Defter’e Dahil Olacak Mükellef Sayısı Artacak

Yeni düzenlemeyle bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerin tümü 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren e-Defter uygulamasına dahil olacak. Elektronik ortama geçiş sayesinde, muhasebe işlemleri dijital platformlarda yürütülecek ve defterlerin kâğıt ortamında tutulması zorunluluğu sona erecek. Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan edinilen bilgilere göre, daha önce sadece 2012’den bu yana elektronik fatura sistemine dahil olan mükellefler ve Türk Ticaret Kanunu uyarınca bağımsız denetime tabi şirketler e-Defter uygulamasına geçmek zorundaydı. Bu kapsamda, yaklaşık 720 bin mükellefin büyük defter (defterikebir) ve yevmiye defterleri hali hazırda elektronik ortamda tutuluyor. Yapılan değişiklikle birlikte yaklaşık 1 milyon yeni mükellefin daha e-Defter uygulamasına katılması bekleniyor. Bu sayede kağıt, yazıcı ve noter masraflarının yanı sıra zamandan da tasarruf edilmesi hedefleniyor.

Defter ve Berat Yükleme Sürelerinde Değişiklik

Tebliğde ayrıca e-Defter uygulamasında tutulan defterlerin ve bunlara ilişkin beratların Gelir İdaresi Başkanlığı’na (GİB) elektronik ortamda yüklenmesiyle ilgili sürelerde de değişiklik yapıldı. Yükleme süresindeki değişiklikle, özellikle yoğun iş temposuna sahip meslek mensuplarının iş yükünün azaltılması ve sistemlerde oluşabilecek yoğunluğun dengelenmesi amaçlandı. Yeni düzenlemeye göre, gelir vergisi mükelleflerinden defter ve berat dosyalarını aylık yükleme tercihinde bulunanlar, ilgili olduğu ayı takip eden dördüncü ayın 10’uncu gününe kadar dosyalarını sisteme yükleyebilecek. Üç aylık yükleme tercihinde bulunan mükellefler ise geçici vergi beyannamesinin verileceği ayı takip eden ayın 10’uncu gününe kadar bu işlemleri tamamlayabilecek. Diğer mükellefler, örneğin kurumlar vergisi mükellefleri, ilgili ayları takip eden ayın 14’üncü gününe kadar yükleme işlemlerini gerçekleştirebilecek.

Uyumlu Yazılım Firmalarına Ceza Uygulamaları

Tebliğde uyumlu yazılım firmalarına yönelik yaptırımlar da yer alıyor. GİB tarafından e-Defter uygulamasında yetkilendirilmiş uyumlu yazılım firmalarının, usul ve esaslara aykırı hareket etmesi durumunda ceza kesilmesi ve eksiklerin giderilmesinin talep edilmesi düzenlendi. Eksikliklerin verilen süre içinde giderilmemesi halinde, bu firmaların yazılım uyumluluk onayları GİB tarafından iptal edilebilecek. Aynı takvim yılı içinde birden fazla kez aynı eksikliği gidermediği tespit edilen yazılım firmaları için de uyumluluk onayının iptali söz konusu olacak.

Vergiye Uyum Artırılacak

Bu düzenlemelerin temel hedefinin vergi uyumunu artırmak olduğu belirtiliyor. GİB, yeni e-Defter düzenlemeleriyle mükelleflerin vergi süreçlerini daha düzenli ve şeffaf bir şekilde yürütmelerini sağlamayı amaçlıyor. Ayrıca, dijital dönüşümün yaygınlaştırılmasıyla birlikte vergi sürecinin daha kolay ve hızlı hale getirilmesi planlanıyor. 1 Ocak 2025’te yürürlüğe girecek bu düzenleme, bilanço esasına göre defter tutan mükellefleri kapsarken, tebliğde yer alan diğer hükümler bugünden itibaren uygulanmaya başlandı. Bu düzenleme ile Türkiye'de vergi süreçlerinde dijitalleşme sürecinde önemli bir adım atılmış oldu.