Küresel ticaret hacminin bu yıl yüzde 3,3 büyüyerek 33 trilyon dolarla tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaşması bekleniyor.
Küresel ticaret hacmi 2024 yılında tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 33 trilyon dolara ulaşacak. Ancak ticaret savaşları ve jeopolitik zorluklar, geleceğe yönelik belirsizlikleri artırıyor.
Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı’nın (UNCTAD) yayımladığı Küresel Ticaret Güncellemesi raporuna göre, dünya ticareti 2024 yılında, bir önceki yıla kıyasla 1 trilyon dolarlık bir artışla 33 trilyon dolara ulaşacak. Bu büyüme oranı yıllık bazda yüzde 3,3’lük bir artışı ifade ederken, hizmet ticaretindeki güçlü performans bu yükselişte kritik rol oynuyor.
Hizmet Ticareti Büyümenin Lokomotifi
UNCTAD raporuna göre, özellikle hizmet ticaretinde görülen yüzde 7’lik yıllık artış, toplam ticaret hacmini yukarı taşıyan en önemli etken oldu. Buna karşın, küresel mal ticareti yıllık bazda yalnızca yüzde 2’lik bir artış gösterebildi ve 2022’de ulaşılan zirve seviyenin altında kaldı. Mal ticaretindeki görece zayıf büyüme, küresel ticaretin tüm alt sektörlerinde aynı performansın sağlanamadığını ortaya koyuyor.
Jeopolitik Riskler ve Ticaret Savaşları Gölgesinde Gelecek
Küresel ticaretin dirençli yapısına rağmen, ticaret savaşlarının genişleme olasılığı ve devam eden jeopolitik gerilimler, özellikle 2025 sonrası döneme ilişkin endişeleri artırıyor. Raporda, bu zorlukların küresel tedarik zincirlerini etkileyebileceği ve bazı ülkelerin ticaret politikalarını yeniden şekillendirmeye zorlayabileceği vurgulanıyor.
Gelişmekte Olan Ekonomiler İçin Fırsatlar ve Tehditler
Raporda, gelişmekte olan ekonomilere yönelik çarpıcı tespitler yer aldı. Bu ülkeler, ticaret büyümesinde daha yavaş bir ivme ile karşı karşıya kalsa da bilgi ve iletişim teknolojileri ile hazır giyim sektörlerindeki yüksek büyüme oranları, çeşitlilik ve dayanıklılık için önemli fırsatlar sunuyor. Ancak geleneksel sektörlerdeki gerileme, bu fırsatların değerlendirilmesini zorlaştırabilir.
Enerji ticareti, 2024 yılının üçüncü çeyreğinde çeyreklik bazda yüzde 2, yıllık bazda ise yüzde 7 oranında daraldı. Metal ticaretinde de hem çeyreklik hem yıllık bazda yüzde 3’lük bir düşüş kaydedildi. Otomotiv sektörü ise üçüncü çeyrekte yüzde 3’lük bir daralma yaşamasına rağmen, yıl sonunda yüzde 4’lük bir büyüme kaydedeceği öngörülüyor.
Yüksek Değerli Sektörlere Yatırım Çağrısı
UNCTAD, gelişmekte olan ekonomilere yönelik önemli bir çağrıda bulunarak ticaretin çeşitlendirilmesi ve risklerin azaltılması için yüksek değerli sektörlere yatırım yapılması gerektiğinin altını çizdi. Raporda, bu tür yatırımların sürdürülebilir kalkınma ve ekonomik dayanıklılık açısından kritik önem taşıdığı ifade ediliyor.
UNCTAD Genel Sekreteri Rebeca Grynspan, konuya ilişkin açıklamasında şunları söyledi: "Ticaret, sürdürülebilir kalkınmanın temel taşı olmaya devam ediyor. Ancak gelişmekte olan ekonomilerin bu potansiyeli tam anlamıyla değerlendirebilmesi için koordineli bir desteğe ihtiyaçları var."
Rekor Seviyeler ve Belirsiz Gelecek
Küresel ticaretin 33 trilyon dolarlık rekor seviyeye ulaşması, dünya ekonomisi için güçlü bir sinyal olarak değerlendiriliyor. Ancak bu büyümenin sürdürülebilirliği, ticaret savaşlarının genişleme riski ve jeopolitik zorluklar gibi faktörlere bağlı olacak. Özellikle gelişmekte olan ekonomiler için, geleneksel sektörlerdeki gerilemeyi dengeleyecek çeşitlilik ve yüksek değerli sektörlere yönelik stratejilerin belirlenmesi hayati önem taşıyor.
