Ağustos 2024 itibarıyla Türkiye'nin kısa vadeli dış borç stoku, 2023 yıl sonuna göre yüzde 1,4 azalarak 173,7 milyar dolar seviyesine geriledi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) açıkladığı verilere göre, bankalar kaynaklı kısa vadeli borçlar yüzde 11,5 artış gösterirken, diğer sektörlerin borçları yüzde 3,4 azaldı.
Ağustos 2024 itibarıyla Türkiye'nin kısa vadeli dış borç stoku, 2023 yıl sonuna göre yüzde 1,4 azalarak 173,7 milyar dolar seviyesine geriledi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), bu döneme ilişkin kısa vadeli dış borç istatistiklerini açıkladı.
Sektörel Dağılım ve Değişim
Açıklanan verilere göre, bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku, 2023 sonuna göre yüzde 11,5 artış göstererek 76,3 milyar dolara ulaştı. Diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku ise aynı dönemde yüzde 3,4 azalarak 59,3 milyar dolara düştü. Bu durum, özellikle bankaların yurt dışından kullandıkları kısa vadeli kredilerin önemli ölçüde artış göstermesiyle dikkat çekti. Bankaların yurt dışından kullandıkları kısa vadeli krediler, geçen yıla göre yüzde 40,4 artışla 17,7 milyar dolara çıktı.
Yurt dışında yerleşiklerin döviz tevdiat hesapları, yüzde 0,3 artışla 20,1 milyar dolara yükselirken, yurt dışı yerleşik bankaların mevduatları yüzde 3 azalarak 20,1 milyar dolar seviyesine geriledi. Yurt dışı yerleşiklerin Türk Lirası (TL) cinsinden mevduatları ise yüzde 22,2 artışla 18,5 milyar dolara ulaştı.
İthalat Borçları ve Kamu Sektörü
Diğer sektörler altında yer alan ithalat borçları, 2023 yıl sonuna göre yüzde 4,1 azalarak 52,1 milyar dolar olarak kaydedildi. Kamu sektörü ise tamamı kamu bankalarından oluşmak üzere, kısa vadeli borcunu yüzde 14 artırarak 39,3 milyar dolara çıkardı. Özel sektörün kısa vadeli dış borcu ise yüzde 1 artışla 96,3 milyar dolara yükseldi.
Özel alacaklılar başlığı altındaki parasal kuruluşlara olan kısa vadeli borçlar, yıl sonuna göre yüzde 4 azalarak 91,8 milyar dolar, parasal olmayan kuruluşlara olan borçlar ise yüzde 1,9 azalarak 77 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
Kısa Vadeli Tahvil İhraçları ve Dış Borç Kompozisyonu
2023 sonunda 1,7 milyar dolar olan kısa vadeli tahvil ihraçları, 2024 Ağustos sonu itibarıyla 4,9 milyar dolara ulaşırken, resmi alacaklılara olan kısa vadeli borçlar 46 milyon dolar oldu.
Kısa vadeli dış borç stokunun döviz kompozisyonu incelendiğinde, yüzde 47,5'inin dolar, yüzde 23,4'ünün avro, yüzde 13,3'ünün TL ve yüzde 15,8'inin diğer döviz cinslerinden oluştuğu görülüyor.
Aynı dönemde, orijinal vadesine bakılmaksızın vadesine 1 yıl veya daha az kalmış dış borç verileri kullanılarak hesaplanan kalan vadeye göre kısa vadeli dış borç stoku, 231,2 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. Bu stokun 21,3 milyar dolarlık kısmı, Türkiye’de yerleşik bankaların ve özel sektörün yurt dışı şubeleri ile iştiraklerine olan borçlardan oluştu.
Borçlu Bazında Dağılım
Borçlu bazında değerlendirildiğinde, toplam stok içinde kamu sektörünün yüzde 24,1, Merkez Bankası’nın yüzde 16,5, özel sektörün ise yüzde 59,4 paya sahip olduğu belirlendi.
Kısa vadeli dış borç stoku, Türkiye'nin ekonomik durumunu ve uluslararası finansal ilişkilerini anlamak açısından önemli bir gösterge olarak değerlendirilmektedir. Dış borç stoku, ekonominin genel sağlığını etkileyen kritik bir unsur olup, ilgili verilerin düzenli olarak takip edilmesi gerekmektedir.
