Türkiye'nin Uluslararası Yatırım Verileri

Türkiye'nin yurt dışı varlıkları artarken, yükümlülükleri de hafif bir yükseliş kaydetti. Ekim 2024 itibarıyla net uluslararası yatırım pozisyonu (UYP) eksi 288,9 milyar dolar olarak gerçekleşti. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2024 yılının Ekim ayına ilişkin Uluslararası Yatırım Pozisyonu (UYP) verilerini açıkladı. Verilere göre, Türkiye'nin yurt dışı varlıkları, 2023 yıl sonuna kıyasla %10,4 artışla 367,2 milyar dolara yükseldi. Aynı dönemde yurt dışı yükümlülükleri ise %1’lik bir artışla 656 milyar dolara çıktı. Bu gelişmeler neticesinde, yurt dışı varlıklar ile yükümlülükler arasındaki farkı ifade eden net UYP, Ekim 2024'te eksi 288,9 milyar dolar olarak hesaplandı. Net UYP, 2023 yılı sonunda eksi 317 milyar dolar seviyesindeydi.

Rezerv Varlıklarda ve Diğer Yatırımlarda Artış Yaşandı

Ekim 2024 itibarıyla rezerv varlıklar, geçen yılın sonuna göre %13,4 artışla 159,8 milyar dolara ulaştı. Diğer yatırımlar kalemi ise %7,4 artışla 133,4 milyar dolar oldu. Diğer yatırımlar kategorisinin alt başlıklarında dikkat çeken değişiklikler şu şekilde: Bankaların yabancı para ve Türk lirası cinsinden efektif ve mevduatları, %4,8 artarak 48,7 milyar dolara yükseldi.

Doğrudan Yatırımlarda Düşüş

Türkiye'deki doğrudan yatırımlar (sermaye ve diğer sermaye), piyasa değeri ve döviz kurlarındaki değişimlerin etkisiyle 2023 yıl sonuna göre %8,2 azalışla 178,2 milyar dolara geriledi. Bu düşüş, küresel ekonomik belirsizliklerin etkilerini yansıtıyor.

Portföy Yatırımlarında Önemli Artış

Portföy yatırımları, 2023 yıl sonuna göre %20,6 artarak 116,3 milyar dolar seviyesine çıktı. Detaylarda şu bilgiler öne çıkıyor: Yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi stoku, %3,3 artarak 30,5 milyar dolar oldu. Yurt dışı yerleşiklerin mülkiyetindeki Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) stoku, 16,1 milyar dolar olarak hesaplandı. Hazine’nin tahvil stoku, %1’lik azalışla 42,1 milyar dolara geriledi.

Bankalar ve Kredilerdeki Gelişmeler

Ekim 2024 itibarıyla diğer yatırımlar %0,7 artışla 361,5 milyar dolara yükseldi. Bankaların ve diğer sektörlerin kredi stoklarındaki değişimler dikkat çekti: Yurt dışı yerleşiklerin, yurt içi bankalardaki yabancı para mevduatı, %6,1 azalarak 40,6 milyar dolar seviyesine indi. Türk lirası mevduat ise %37,4 artışla 23,4 milyar dolar oldu. Bankaların toplam kredi stoku, %14,2 artarak 71,4 milyar dolara çıktı. Diğer sektörlerin toplam kredi stoku, %0,1 artışla 99,9 milyar dolara ulaştı. Türkiye'nin uluslararası yatırım pozisyonu verileri, ekonomideki genel toparlanma ve küresel finans piyasalarındaki hareketlerin yurt dışı varlık ve yükümlülükler üzerinde etkili olduğunu gösteriyor. Net UYP’deki iyileşme ve rezerv varlıklardaki artış, dış ekonomik risklere karşı dayanıklılığı artırırken, doğrudan yatırımlardaki düşüş, ekonomide yapısal reformların gerekliliğini bir kez daha ortaya koyuyor.