Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, 2024 yılı boyunca tüketicilerin korunmasına yönelik kapsamlı denetimler gerçekleştirildi. Tüketici işlemlerine ilişkin 283 bin 131 firmada yapılan denetimler sonucunda toplam 4 milyar 377 milyon lira idari para cezası kesildi. Bakanlık, bu çalışmalarıyla tüketicilerin mağduriyetini önlemeyi ve ekonomik çıkarlarını korumayı hedefliyor.
Tüketici Hakları Güçlendiriliyor
Tüketicilerin sağlık ve güvenliğinin yanı sıra ekonomik haklarını koruma amacıyla finansal işlemlerden mesafeli sözleşmelere kadar geniş bir yelpazede düzenlemeler yapıldı. 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da yapılan değişikliklerle, tüketicilerin karşılaşabileceği mağduriyetlerin önlenmesi için önemli adımlar atıldı.
Bu kapsamda, aldatıcı ve yanıltıcı reklamlara karşı etkin mücadele sağlanabilmesi için Reklam Kurulu’na erişim engeli yetkisi verildi. Ayrıca, satış sonrası hizmetlerde ve satıştan kaçınma durumlarında uygulanan cezalarda caydırıcılık artırıldı.
Dijital Kredi Sözleşmeleri ve Reklam Kurulu Yetkileri
Yapılan düzenlemelerle tüketiciler, kredi sözleşmelerini dijital ortamda gerçekleştirme imkanına kavuştu. Reklam Kurulu’na ise aldatıcı reklamlara karşı cezaları 10 katına kadar artırma yetkisi tanındı. Ayrıca, Reklam Kurulu cezalarının uzlaşma kapsamına alınmasıyla, yargının iş yükünün hafifletilmesi ve kamu alacaklarının daha hızlı tahsil edilmesi hedeflendi.
Doğrudan Satış Sektörü için Düzenlemeler
Türkiye, Avrupa Birliği’nden önce doğrudan satış sektörüne özel düzenleme yapan ülkeler arasında yerini aldı. Türkiye’de yaklaşık 2 milyon kişinin doğrudan satıcı olarak faaliyet gösterdiği bu sektör, kadın istihdamına önemli katkı sağlıyor. Yapılan düzenlemelerle doğrudan satış sektöründe daha şeffaf ve tüketici dostu bir yapı oluşturulması amaçlandı.
Fiyat Etiketi Yönetmeliği ile Şeffaflık Sağlanıyor
Lokanta, restoran, kafe ve pastane gibi yiyecek ve içecek hizmeti sunan işletmelerde fiyatların daha şeffaf hale getirilmesi için Fiyat Etiketi Yönetmeliği’nde değişiklik yapıldı. Buna göre, tarife ve fiyat listelerinin iş yerinin giriş kapısında ve masalarda kolaylıkla görülebilir şekilde sunulması zorunlu hale getirildi. Bu düzenleme, tüketicilerin doğru ve zamanında bilgilendirilmesini sağlıyor.
Yenilenmiş Ürünlere Yönelik Yeni Düzenlemeler
Yenilenmiş ürünlerin satışına ilişkin düzenlemelerle, elektronik cihazların tekrar kullanıma kazandırılması teşvik edildi. Yenileme merkezleri, TSE hizmet yeterlilik belgesine sahip ticari işletmeler aracılığıyla yenileme faaliyetlerini sürdürebilecek. Ayrıca, cep telefonları gibi elektronik kimlik bilgisine sahip ürünlerin Bakanlık tarafından oluşturulacak bir sisteme kaydedilmesi zorunlu hale getirildi. Mevzuata aykırı işlem yapan yenileme merkezlerinin yetki belgeleri ise askıya alınabilecek.
Kapıdan Satışlarda Yeni Kurallar
İş Yeri Dışında Kurulan Sözleşmeler Yönetmeliği’nde yapılan değişikliklerle, kapıdan satış olarak bilinen yöntemde tüketicilerin lehine yeni haklar tanındı. Cayma hakkının kullanımı kolaylaştırılırken, satıcı ve sağlayıcıların yetki belgesi başvuruları daha sıkı kurallara bağlandı.
Mesafeli Satışlar için Gelecek Düzenlemeler
Mesafeli satışlarda gerçekleşen iade işlemleriyle ilgili kargo ücretleri ve cayma hakkına ilişkin düzenlemelerin yürürlüğe girişi bir yıl ertelendi. 1 Ocak 2026’da yürürlüğe girecek bu düzenlemelerle, tüketicilerin cayma hakkı kapsamındaki yükümlülükleri netleştirilecek.
Ticaret Bakanlığı’nın gerçekleştirdiği bu denetimler ve hayata geçirilen yeni düzenlemeler, tüketicilerin haklarının daha etkin korunmasını sağlıyor. Ekonomik çıkarların korunması, mağduriyetlerin önlenmesi ve tüketici dostu bir piyasa düzeni için atılan bu adımlar, toplumda geniş yankı uyandırdı.
