Meclis gündemindeki 36 maddelik Torba Kanun Teklifi, kapsamının genişlemesiyle birlikte milyonlarca vatandaşa mali rahatlama getirebilir. Sosyal Güvenlik Uzmanı İsa Karakaş, Torba Kanun’a Genel Sağlık Sigortası (GSS) borçlarına yönelik yeni bir kısmi af düzenlemesinin eklenmesinin gündemde olduğunu açıkladı. Karakaş, “Bu düzenleme hayata geçerse sağlık prim borçları nedeniyle mağdur olan vatandaşlar için önemli bir nefes olacak,” dedi. TBMM’ye sunulan Torba Kanun Teklifi, vergi, sosyal güvenlik ve istihdam alanlarında çok sayıda değişiklik içeriyor. Ancak kulis bilgilerine göre, teklif mevcut haliyle sınırlı kalmayacak; hükümet, vatandaşın doğrudan yaşam maliyetine etki eden borç başlıklarını da pakete dâhil etmeye hazırlanıyor. İsa Karakaş’a göre, en güçlü beklenti GSS prim borçlarına yönelik yeni bir af düzenlemesinin eklenmesi yönünde. Bu sayede uzun süredir sağlık hizmetlerinden yararlanmakta zorlanan vatandaşlar için kısmi bir borç silme ve yeniden yapılandırma süreci gündeme gelebilir.
GSS Borçları: Sessiz Büyüyen Sorun
2012 yılından bu yana yürürlükte olan Genel Sağlık Sigortası (GSS) sistemi, 18 yaşını doldurup eğitime devam etmeyen veya sosyal güvencesi bulunmayan tüm vatandaşları kapsıyor. Ancak birçok kişi bu zorunluluğun farkında olmadan sisteme dâhil edildiği için, yıllar içinde yüksek miktarlarda borç birikti. 2025 yılı itibarıyla, bu kapsamdaki kişilerin ödemesi gereken prim tutarı aylık 780 TL’yi aşarken, gecikme cezalarıyla birlikte rakamlar binlerce liraya ulaşmış durumda. Karakaş, “Birçok vatandaş farkında olmadan her ay prim borcu ve faiz biriktiriyor. Gelir testi yaptırmayanlar en fazla mağduriyet yaşayan kesim,” dedi.
Geçmişte Faizler Silinmişti, Şimdi Sırada Ana Borç Olabilir
2023 yılında çıkarılan düzenleme ile GSS borçlarının faiz ve gecikme cezaları silinmiş, yalnızca anaparanın ödenmesi imkânı tanınmıştı. Yeni yasal düzenlemenin bu adımı bir adım öteye taşıması, 2015 yılı ve öncesine ait borçların tamamen silinmesini gündeme getirebilir. Karakaş’a göre, “Zaman aşımına uğramış GSS borçlarının anaparası dâhil silinmesi yönünde hazırlıklar var. Ancak güncel borçlarda sadece yapılandırma ve taksitlendirme kolaylıkları sağlanabilir.” Karakaş, vatandaşlara gelir testi yaptırmaları yönünde çağrıda bulundu: “Geliri düşük veya işsiz olan vatandaşlar, gelir testini Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları aracılığıyla yaptırarak GSS priminden muaf olabilir. Geliri asgari ücretin üçte birinin altında çıkan kişiler, tek kuruş ödemeden sağlık sigortasından faydalanabiliyor.” Bu uygulamanın özellikle düşük gelirli haneler için “bedava sağlık güvencesi kalkanı” anlamına geldiğini belirten Karakaş, farkında olmayan milyonlarca kişinin borç batağına girmesinin önüne geçilmesi gerektiğini söyledi.
Yeni Yapılandırma 2025 Baharında Gelebilir
Yeni Torba Kanun’da GSS borçlarının yanı sıra diğer SGK primleri ve kamu alacaklarına ilişkin bir yapılandırma düzenlemesinin de 2025 yılının mart veya nisan aylarında gündeme alınması bekleniyor. Böylece vatandaşlara peşin ya da taksitli ödeme kolaylığı sunulabilecek. Torba Kanun’un genişleyen kapsamı, vergi, SGK ve GSS borçları bulunan milyonlarca kişiye umut verdi. Kısmi af düzenlemesi yasalaşırsa, hem birikmiş borç yükü hafifleyecek, hem de vatandaşların sağlık güvencesine yeniden erişimi kolaylaşacak.
