IMF Kuruluşu Amacı Tarihçesi Türkiye ve IMF

IMF Kuruluşu Amacı Tarihçesi Türkiye ve IMF

15 Ocak 2020 3 Yazar: Emine Zaman

IMF (International Mometary Fund), Uluslararası Para Fonu olarak bilinmektedir. IMF, uluslararası finansal düzeni takip etmek, döviz kurları, borsa, ödeme planları vb. alanlarda denetleme ve organizasyon yapmak amacı ile ortaya çıkan bir kuruluştur. Bunun yanı sıra finansal ve teknik destek sağlamak da IMF’nin görevleri arasındadır. IMF Kuruluşu Amacı Tarihçesi Türkiye ve IMF başlıklı haberimizde IMF hakkında detaylı bilgi bulabilirsiniz.

IMF Kuruluşu Amacı Tarihçesi Türkiye ve IMF

IMF’nin merkezi ABD’de Washington DC’de bulunmaktadır. Uluslararası Para Fonu küresel para iş birliğini, finansal istikrarı sağlamak, ülkelerin birbirleri ile olan ticaretini yani uluslararası ticareti kolaylaştırmak, yüksek istihdam ve sürdürebilir ekonomik büyümeyi teşvik etmek, tüm dünyadaki yoksulluğu azaltmayı teşvik etmek amacında olan bir organizasyondur. Bu kuruluşa 189 üye ülke bulunmaktadır.

IMF Ne Zaman ve Nerede Kuruldu?

IMF 1944 yılında ABD’nin New Hampshire eyaletindeki Bretton Woods’da kurulmuştur. Milletlerarası ekonomik meseleler ile uğraşan IMF, 1944’te kurulmasına karşın 1947 yılında fiili olarak çalışmaya başlamıştır. SDR nedir ile ilgili yazımız için buraya göz atabilirsiniz.

IMF’nin kuruluş amaçları arasında, küresel çapta ekonomik iş birliği, uluslararası ticaret, istihdam ve döviz kuru istikrarının teşvik edilmesi de bulunmaktadır. Bu hedefler doğrultusunda ödemeler dengesi ihtiyaçlarını karşılamak için IMF’ye üye ülkelerin mali kaynakları da kullanılabilir hale getirilmelidir.

IMF’nin Kurucusu Kimdir?

IMF’nin kurucusu John Maynard Keynes ve Harry Dexter White olarak kayıtlarda yer almaktadır.

IMF’nin Başkanı Kimdir?

İlk etapta 45 üye ülke ile kurulan bu organizasyona, kurulduğu günden itibaren pek çok kişi başkanlık yapmıştır. Günümüzde ise, 2011 yılında göreve gelen ve halen görev başında olan IMF Başkanı Christine Lagarde’dir.

IMF’nin Kaç Üyesi Vardır?

45 katılımcı ile faaliyete başlayan bu ekonomik kuruluş, ilerleyen zamanlarda yeni üyeler edinmiş, kimi ülkelerse üyelikten ayrılmıştır. IMF’nin üye sayısı günümüz itibari ile 189’dur. IMF’ye üye olan son ülke ise Nauru Cumhuriyeti’dir.

Türkiye IMF’ye Ne Zaman Üye Oldu?

Uluslararası ekonomik ilişkileri denetleyip düzen veren ve ihtiyacı olan ülkelere kredi desteği sağlayan IMF’ye Türkiye 1947 yılında üye olmuştur. Yani IMF’nin fiili çalışmalarına başladığı yıl, Türkiye’nin de üye olduğu yıldır.

IMF’nin Kuruluş Amaçları Nelerdir?

Bretton Woods’ta 1944 yılında yapılan anlaşmada IMF ve Milletlerarası İmar ve Kalkınma Bankası (IBRD) yani Dünya Bankası’nın kurulması kararlaştırılmıştır. 2. Dünya Savaşı’nın son dönemlerinde olunmasından kaynaklı, ekonominin iyi olduğu söylenemez elbette. Bu doğrultuda IMF’nin kuruluş amaçları şu şekilde sıralanabilir:

– Milletlerarası ticari ilişkilerin dengeli bir şekilde gelişmesini ve üye ülkelerin tam istihdama, yüksek büyüme hızına erişebilmelerini sağlamak,

– Ödemeler dengesi zorluklarını bertaraf edebilmek,

– Kambiyo istikrarını sağlamak ve tek taraflı olan değer kayıplarının önüne geçmek,

– Çok taraflı dış ödemeler sisteminin kurulmasını sağlamak.

IMF küresel ekonomiyi düzeltmek adına bu şekilde amaçlar edinmiştir. Bunun yanı sıra IMF’ye üye ülkelerin verdiği bazı taahhütler de şu şekilde sıralanabilir:

– Dış ticaret (dış turizm dahil olmak üzere) muamelelerinde döviz kontrolü ve tahditlerini önlemek,

– Milli para biriminin altın veya dolar şeklinde paritesini tespit ederek fona bildirmek,

– Parite değerinde değişiklik yapmamak ve yalnızca tediye bilançolarındaki bünyevi farklılıklarda, zorunlu durumlarda değişiklik yapmak,

– IMF’ye üye ülkelerin altın karşılığında döviz alıp satabilmeleri serbesttir.

IMF Güvenörler Heyeti Nedir?

IMF’nin en etkili organı, üye ülkelerin mümessillerinden oluşan “Güvenörler Heyeti”dir. Güvenörler Heyeti yılda bir kez toplanmaktadırlar. Bu heyetin üyeleri kendi aralarından 12 kişiyi seçerek yetkili bir grup oluştururlar. Bu 12 kişinin oluşturduğu gruba Müdürler Meclisi denilmektedir.

Güvenörler Heyeti’ndeki her üye ülkenin sabit bir oy hakkı bulunmaktadır. Bunun yanı sıra üye ülke, fona iştirak hissesi ile orantılı oy sayısına da sahiptir. Bu durumda en fazla oy hakkına sahip olan ülke, IMF’ye en fazla sermaye ile iştirak eden ABD’ye aittir.

Türkiye IMF’ten İlk Ne Zaman Borç Aldı?

Türkiye IMF’den ilk kez 27 Mayıs 1960 darbesi sonrasında almıştır. 1 Ocak 1961 yılında cunta yönetimi esnasında yapılan IMF ile Türkiye’nin ilk stand-by anlaşmasında 16 milyon SDR borç alınmıştır. SDR nedir ile ilgili yazımız için buraya göz atabilirsiniz.

Türkiye IMF’ten En Son Ne Zaman Borç Aldı?

IMF ile Türkiye arasındaki son stand-by anlaşması 2005 yılında Ak Parti Hükümeti döneminde yapılmıştır. Bu anlaşma ile Türkiye IMF’ten 6,6 milyar SDR borç almıştır.

Türkiye IMF’e Borçlu Mu? Türkiye IMF’e Borcunu Ne Zaman Kapattı?

Hali hazırda Türkiye IMF’e borçlu değildir. Türkiye IMF’e olan borcunun son taksitini 2013 yılı Mayıs ayında ödeyerek IMF’e olan borcunu kapatmıştır. Türkiye IMF ile 2008 yılında aldığı stand-by anlaşması imzalamama doğrultusundaki kararını halen kararlılıkla uygulamaktadır. IMF ile Türkiye arasında hali hazırda geçerli bir stand-by anlaşması bulunmamaktadır.

IMF’nin Şimdiye Kadarki Başkanları Kimlerdir?

İsim Ulus Başlama Bitiş
Camille Gutt  Belçika 6 Mayıs 1946 1951
Ivar Rooth  İsveç Ağustos 1951 Ekim 1956
Per Jacobsson  İsveç Aralık 1956 5 Mayıs 1963
Pierre-Paul Schweitzer  Fransa 1 Eylül 1963 1 Eylül 1973
H.Johannes Witteven  Hollanda 1 Eylül 1973 17 Haziran 1978
Jacques de Larosière  Fransa 17 Haziran 1978 16 Ocak 1987
Michel Camdessus  Fransa 16 Ocak 1987 14 Şubat 2000
Horst Köhler  Almanya 1 Mayıs 2000 4 Mart 2004
Anne Kruger  ABD 4 Mart 2004 4 Mayıs 2004
Rodrigo Rato  İspanya 4 Mayıs 2004 31 Ekim 2007
Dominique Strauss-Kahn  Fransa 1 Kasım 2007 18 Mayıs 2011 (istifa)
John Lipsky  ABD 18 Mayıs 2011 5 Temmuz 2011 (geçici)
Christine Lagarde  Fransa 5 Temmuz 2011