Galata Bankerleri Hangi Aile Galata Bankerleri Kimler?

İstanbul’un Galata Semti’nin tarihi binlerce yıl önceye dayanmaktadır. Bizans dönemi öncesi kayıtlarda dahi Galata’nın önemi ve konumu yer almaktadır. Galata, Bizans İmparatorluğu zamanında ticaretin kalbi konumundaydı. İstanbul’un bütün ticaretinin döndüğü yer olan Galata, aynı zamanda çevre coğrafya için de cazibe merkezi konumundaydı. Ticaretin merkezi olan Galata, doğal olarak finansın da merkezi konumunda olmuştur. Bu durum bankerleri ortaya çıkarmıştır. Galata Bankerleri nedir, Galata Bankerleri kimdir, Galata Bankerleri hangi aile Galata Bankerleri kimler daha yakından bakalım…

Galata Bankerleri Hangi Aile Galata Bankerleri Kimler?

Ticaretin merkezi olan Galata’yı finansal açıdan güçlü kişiler ve aileler zaman içerisinde mesken tutmuştur. Ticaret yapan kişilere kredi açan bu kişilere “Galata bankeri” denmektedir. Galata Bankeri nedir sorusuna böylece kısa ve öz bir cevap verebiliriz. Galata Bankerleri kimdir ya da kimlerdir sorusu ise isim bazında her dönem farklılık göstermiş doğal olarak. Zümre bazında ise Galata Bankerleri kimlerdir sorusunun cevabı; ekonomik gücü elinde bulunduran ve piyasaya faiz ile borç veren kişi ve ailelerdir diyebiliriz.

Galata Bankerleri Kimlerdir?

Galata Bankerleri önceleri Venedikli, Cenevizli ve Rum tüccarlardı. Osmanlı Devleti’nin İstanbul’u fethetmesi ile birlikte İstanbul’u terk eden bu tüccarlar, Fatih Sultan Mehmet’in ılımlı tutumunu görünce tekrar İstanbul’a dönmüşler ve ticari hayatın güçlenmesinde rol oynamışlardır. Galata Bankerleri listesini, yakın geçmişteki (Osmanlı’nın son dönemindeki) Galata Bankerlerini ise ayrıca yazımızın devamında sıralayacağız.

Galata Bankerleri ve Osmanlı Devleti

Galata Bankerleri, Osmanlı’nın yükseliş döneminde olumlu katkı sunmuş; halkın paraya ihtiyaç duyduğu dönemlerde borç vermiş, farklı para birimlerinin birbirine dönüştürülmesini sağlamış, ticareti desteklemiş ve canlanmasını sağlamıştır. Osmanlı’nın zengin dönemlerinde halkın parasını değerlendirmişlerdir. Galata Bankerleri Osmanlı’nın dağılma dönemine kadar devlet tarafından olumlu olarak kullanılabilmiştir.

Osmanlı’nın gerileme ve dağılma döneminde ise Galata Bankerlerinin Osmanlı Devleti’nin iktisadi düzenini adeta ellerine aldığı görülmektedir. Devletin ekonomik gücünün kaybolması, uzun savaşlar sonunda netice alamaması ve çoğu zaman toprak kaybetmesi ile Galata Bankerlerinden alınan borçlar çoğalmıştır. Vadeler uzamış, faiz oranları yükselmiştir. Bir müddet sonra çeşitli işletmelerin gelirleri Galata Bankerlerine devredilmek zorunda kalınmıştır.

Abdülmecid döneminde Karadeniz Ereğlisi’nde bulunan kömür ocaklarının işletmesi, dönemin Galata Bankerlerinin kurduğu bir yapıya bırakılmıştır. Bu örnek; Galata Bankerlerinin Osmanlı Devleti’nin son döneminde elde ettiği etkinliği gücü ortaya koymaya yeterlidir.

Osmanlı’nın son döneminde bazı Galata Bankerlerinin, devlete verdikleri borç karşılığında banka kurma imtiyazı da aldığı bilinmektedir. Bu bankerler Osmanlı’nın ilk bankalarını kurmuşlar ve ekonomik düzen üzerindeki etkilerini iyice geliştirmişlerdir. Osmanlı’ya verdikleri borç ile banka kurma imtiyazı alan bankerlerden Fransız Jacques Alléon ve İtalyan Teodor Baltazzi; Osmanlı Devleti’ndeki ilk banka olan Bank-ı Dersaadet’i yani İstanbul Bankası’nı 1847 yılında kurmuşlardır. Osmanlı Devleti’ne ilk borç veren bankerler Fransız Jacques Alléon ve İtalyan Teodor Baltazzi’dir.

Osmanlı Devleti’nden banka kurmak adına imtiyaz alan diğer banker ise Fransız Mayer Amschel Rothschild’dir. Fransız Mayer Amschel Rothschild, Bank-ı Osmanî ismi ile 1856 yılında Londra merkezli olarak kurulan bankaya ortak olmuştur. Bu banka, ülkemizde 2000’lere kadar el değiştirerek faaliyetine devam eden Osmanlı Bankası’dır. Osmanlı Bankası hakkında detaylı bilgiye buradan göz atabilirsiniz.

Bilinen Galata Bankerleri Kimlerdir? Ünlü Galata Bankerleri Listesi

Osmanlı Devleti’nin İstanbul’u fethetmesinin ardından bilinen ünlü Galata Bankerlerini aşağıda listeledik. Bu bankerler 4 grupta incelenebilir. Levanten bankerler (Soyunun bir ucu Avrupa kökenli olup – özellikle İtalyan ve Fransız- Türk ailelerle evlenip akrabalık kuranlar), Ermeni sarraflar, Rum ve Yahudi bankerler.

Levanten Galata Bankerleri

• Lorando Ailesi
• Tubini Ailesi
• Baltazzi Ailesi
• Corpi Ailesi
• Stefanoviç Ailesi
• Shilizzi Ailesi
• Negroponte Ailesi
• Coronio Ailesi
• Alberti Ailesi

Yahudi Galata Bankerleri

• Camondo Ailesi (Kamondo Ailesi)
• Fernandez Ailesi

Rum Galata Bankerleri

• Mavrokordato Ailesi
• Zarifi Ailesi

Ermeni Galata Bankerleri

• Köçeoğlu Ailesi
• Mısırlıoğlu Ailesi

Yukarıda zikredilen ailelerin pek çoğu Osmanlı Devleti ayakta kaldığı sürece Galata’da varlıklarını sürdürmüşlerdir. Bunlara ek olarak yakın dönemdeki (Osmanlı’nın son dönemindeki) Galata Bankerlerinin bilinenleri ise aşağıdaki gibidir.

• Fransız Jacques Alléon
• İtalyan Teodor Baltazzi
• Mayer Amschel Rothschild (Rothschild Ailesi)
• Avram Kamondo (Kamondo Ailesi) (Osmanlı’da mülk edinme imtiyazı elde eden ilk gayr-ı Müslim ailedir.)
• Emanuel Karasso

Galata Bankerlerinin Kullandığı Hanlar!

Galata Bankerlerinin İstanbul’da kullandığı belirli mekanlar, caddeler ve hanlar bulunmaktaydı. Galata Bankerlerinin İstanbul’da konuşlandığı yerin eski ismi Voyvoda Caddesidir. Şimdilerde burası “Bankalar Caddesi” olarak bilinmektedir. Bankalar Caddesinde bulunan ihtişamlı yapıların pek çoğu Galata Bankerlerince yaptırılmıştır. Bunun yanı sıra; Galata Bankerlerinin yoğunluklu olarak kullandıkları Havyar Hanı ve Komisyon Hanı da bulunmaktaydı. Bu hanlar da Galata Bankerlerinin merkezi konumundaydı ve paraya ihtiyaç duyanların uğrak noktasıydı. Ülkemizde 1980’li yılların başında patlak veren bankerler krizine buradan göz atabilirsiniz.