Gelmiş Geçmiş Dünyanın En İyi Ekonomistleri

Gelmiş Geçmiş Dünyanın En İyi Ekonomistleri

4 Şubat 2020 0 Yazar: Emine Zaman

Ekonomi, dünyayı etkileyen en önemli bilimlerden bir tanesidir. Ekonomi bilimine yön veren ve teorileriyle tarihe geçmiş pek çok iktisatçı bulunmaktadır. Söz konusu iktisatçıların görüşleri halen yol gösterici olup, geçerliliğini korumaktadır. Tabiri caizse ekonomi duayenlerinden bazılarını sizler için derledik. İşte dünya tarihinde ekonomiye yön veren isimler ve dünyanın en iyi ekonomistleri…

Dünyanın En İyi Ekonomistleri

1- John Maynard Keynes

John Maynard Keynes 1883 ile 1946 yılları arasında yaşamıştır. Keynes makroekonominin kurucusu olup, yaşadığı dönemin ünlü iktisatçılarından biridir. Piyasaların her daim kusursuz işlemediğini, dönem dönem arz ve talep uyumsuzluğunun olabileceğini belirten Keynes, bu dönemlerde kamu müdahalesinin kaçınılmaz olduğunu ileri sürmektedir. Keynes ekonomiye olan bu yaklaşımı ile klasik ve neoklasik iktisatçıların görüşlerine ters düşmektedir. Sosyalizmin yükselişte olduğu bir dönemde John Maynard Keynes bu görüşü ile kapitalizmin tamircisi rolünü üstlenmiştir. 1929 yılında yaşanan krizi bastıramayan yönetimler Keynesyen politikaları uygulamış ve bu politikalar sayesinde kriz bastırılmıştır. 1950 ve 1960 yılları Keynes politikalarının en yoğun uygulandığı dönemler olup, 1970’lerde baş gösteren petrol krizinden sonra bazı iktisatçıların bu politikalara karşı çıkması sebebi ile farklı ekonomi politikaları uygulanmaya başlanmıştır. Keynesyen politikaları bugün halen gereken dönemlerde ekonomiyi canlandırmak adına kullanılmaktadır. John Maynard Keynes dünyanın en iyi ekonomistleri arasındadır.

2- Karl Marx

Karl Marx 1818- 1883 yılları arasında yaşamıştır. Görüşleri ile bir dönem dünyayı ikiye bölen ve Soğuk Savaş’a neden olan en önemli iktisatçılardan bir tanesidir Karl Marx. Marx, Hegel’in tarih anlayışını kapitalizmi analiz etmede kullanıp, liberal iktisatçıların da (kendine karşı iktisatçılar) emek değer teorisini alarak artı değer kavramını ortaya koymuş ve emeğin sömürüldüğünü iddia etmiştir. Günümüzde halen görüşleri tartışılan Marx, 1848’de Komünist Manifesto’yu yazmıştır. 1894 yılında son halini alan “Kapital” ise ekonominin baş yapıtlarındandır. Karl Marx dünyanın en iyi ekonomistleri arasında yer almaktadır.

3- Adam Smith

1723- 1790 yılları arasında yaşayan Adam Smith, ekonominin babası olarak bilinmektedir. Bir etik filozofu olan ünlü düşünür, 1766 yılında Ulusların Zenginliği kitabını yazmıştır. Yayımlanan kitabı büyük ilgi uyandıran Smith, görünmez el teoremi ile de ekonomide ve piyasada doğal bir düzen olduğunu ve bu düzene müdahale edilmemesi gerektiğini savunmuştur. Kişilerin kendi çıkarlarına göre hareket ettiğini ve bu davranışın toplumun tamamının yararına olduğunu savunan Adam Smith’in bu görüşü serbest piyasa ekonomisi savunucularının görüşü olmuştur. Ekonominin babası olarak bilinen Adam Smith dünyanın en iyi ekonomistleri listesinde yer alır.

4- Milton Friedman

Milton Friedman 1912 ile 2006 yılları arasında yaşamıştır. Friedman para teorisi, para tarihi, tüketim analizi ve istikrar politikaları üzerinde yoğunlaşmıştır. İktisat metodolojisi üzerine yapmış olduğu tek çalışma olan “The Methodology Of Positive Economics” bu alandaki en etkili ve önemli kaynaklardan biri haline gelmiştir. Friedman, ekonomiye yapılan kamu müdahalesine karşı durmuş, bu alanda Keynesyen ekonomi ile ters düşmüştür. Son dönemde dünyanın en çok etkileyen iktisatçılardan biri olan Milton Friedman, Ronald Reagan’a (eski ABD başkanı) danışmanlık yapmıştır. Friedman ekonomide devlet müdahalesinin minimuma indirilmesi gerektiğini savunarak, enflasyonla ilgili de “Enflasyon her zaman ve her yerde parasal bir fenomendir.” ifadesini kullanmıştır. Milton Friedman dünyanın en iyi ekonomistleri sıralamasında üst basamaklardadır.

5- Irving Fisher

1867- 1947 yılları arasında yaşayan Fisher, neoklasik iktisatçılar arasında en önemli isimlerden biridir. Monetarist iktisat görüşünün temellerini atan Irving Fisher, ismini verdiği Fisher denklemi ya da miktar teorisi ile artan para miktarının, paranın değerinin düşmesine ve enflasyona sebep olacağını belirtmiştir. Irving Fisher’in fayda teorisi ve genel denge çalışmaları büyük önem arz etmektedir. Fisher’in 1929 krizinden birkaç ay önce, kriz görünmediğini ve hisse senetlerinin hep yüksek kalacağını söylemiştir. Lakin birkaç ayın ardından ekonomik krizin patlak vermesi ile Fisher, büyük hüsrana uğramıştır. Kriz döneminde Fisher politikaları uygulanamaz duruma gelirken Keynesyen ekonomi yükselmiştir. Son 30 yılda ise Fisher politikaları yeniden uygulanır duruma gelmiştir.

6- Friedrich List

1789- 1846 yıllarında yaşamış olan List, Alexander Hamilton’ın çalışmalarından etkilenmiş ve serbest dış ticarete karşı durmuştur. Friedrich List, gelişmekte olan ülkelerin özellikle de sanayi alanında gelişimlerini tamamlamaları için gereken önlemlerini alınarak korunması ve teşvik edilmesi gerektiği görüşünü savunmuştur. Görüşleri Nazi yönetiminde karşılık bulan List, Avrupa Ekonomi Topluluğu’nun kurulmasına zemin hazırlamıştır.

tarihin-en-buyuk-ekonomistleri

dünya tarihinde ekonomiye yön veren isimler ve dünyanın en iyi ekonomistlerinin farklı teoremli ve çıkarımları vardır.

7- Thomas Malthus

Thomas Malthus 1766- 1834 tarihleri arasında yaşamıştır. Nüfus teorisi ile ünlenen Malthus’un bu görüşü yalnızca ekonomi değil pek çok alanda karşılık bulmuştur. Malthus nüfus teorisi ile fakirliğin bazı kesimler için doğal ve kaçınılmaz olduğunu belirtmiştir. Thomas Malthus’a göre söz konusu kişiler “Hayat piyangosu isabet etmemiş, talihsiz kişilerdir.” Malthus görüşlerini, doğaya ve insana olan ilginin arttığı ve bunların birbirinden ayrı düşünülemeyeceği görüşlerinin konuşulduğu bir dönemde geliştirmiştir. Darwin de Malthus’un görüşlerinden etkilenmiştir.

8- Friedrich Hayek

Hayek 1899 ile 1992 yılları arasında yaşamıştır. Liberal ve serbest piyasa ekonomisi savunucusu olan Friedrich Hayek, Avusturya İktisat Ekolünün önemli isimlerindendir. Ludwing von Mises etkisinde olan Hayek, liberal ekonomiyi savunan çalışmaları ile 1974 yılında Nobel İktisat ödülünü almıştır. İkinci Dünya Savaşının ardından, yeni bir savaşın nasıl önlenebileceği, daha iyi bir dünyanın nasıl olabileceği konuları üzerinde kafa yoran Hayek, Keynesyen ekonomiye karşı çıkmıştır. Hayek’e göre krize karşı kamu harcamalarına ağırlık vermek yerine, özel mülkiyetin ve yatırımların önünün açılması gerekiyordu. Friedrich Hayek 1940’larda Kölelik Yolu kitabını yazdı. Bu kitabında merkezi planlamaya karşı çıkan Hayek, faşizmin bir kapitalizm ürünü olduğunu savundu. Hayek’in ekonomi görüşleri, 1980 ve sonrasında artan neoliberal politikada etkili oldu.