ATM Sahte Para Kabul Eder Mi Verir Mi?

ATM Sahte Para Kabul Eder Mi Verir Mi?

21 Ağustos 2020 0 Yazar: Şerife Uslu

Teknolojinin ilerlemesi ve bankacılık sektörüne de entegre olması sonrasında ortaya çıkan ATM’ler gündelik yaşamı son derece kolaylaştıran cihazlar. ATM’lerin (Automatic Teller Machine) fatura yatırmadan para göndermeye kadar geniş bir kullanım alanı bulunmaktayken; bu işlemlerin pek çoğunda ATM’lere para yatırmak veya çekmek gerekmektedir. ATM’lerden çekilen paranın sahte olup olamayacağı ve ATM’lerin sahte para kabul edip etmeyeceği ise teferruatlı bir konudur. ATM sahte para kabul eder mi verir mi detaylıca irdeleyelim…

ATM Sahte Para Kabul Eder Mi Verir Mi?

Konunun detaylarına geçmeden önce ATM’lerin sahte para alabilmesinin ya da verebilmesinin ihtimal dahilinde bulunduğunu peşinen belirtmekte yarar var. Zira teknolojik olarak mükemmele yakın cihazlar da olsalar, ATM’ler nihayetinde belirli çalışma prensipleri doğrultusunda işlem yaparlar. Ancak bu ihtimal son derece küçüktür ve ancak çeşitli şartların bir araya gelmesi ile mümkündür. ATM sahte para kabul eder mi sorusuna cevap vererek içeriğimize devam edelim ve akabinde ATM sahte para verir mi kısmına geçelim… ATM para yutması ve sıkışması için buraya göz atabilirsiniz.

ATM Sahte Para Kabul Eder Mi?

Bankalarda ve döviz bürolarında kullanılan, son teknolojik gelişmeler ile donatılmış ve paradaki güvenlik önlemlerine duyarlı şekilde imal edilmiş para sayma makinalarının küçültülmüş mekanizması ATM’lerin para kabul etme bölümüne entegre edilmiş durumdadır. Dolayısıyla ATM’ler, kalpazanlar tarafından üretilmiş; para sayma makinesinden geçmeyen, bir ya da daha fazla güvenlik özelliğinde eksiklik bulunan hiçbir banknotu kabul etmezler. (Bu soruyu BTM sahte para kabul eder mi şeklinde dile getiren kişiler de bulunmaktadır.)

Tam da bu noktada bir “fakat” demek ve konuya bir açıklama getirmek gerekiyor. ATM’ler, yukarıda da belirttiğimiz gibi; ancak bir ya da birden fazla güvenlik özelliğinde noksanlık bulunan banknotları kabul etmemektedir. Geçtiğimiz yıl ulusal medyaya yansıyan bir haberde; dolandırıcı çetesinin küçük meblağdaki banknotların güvenlik özelliklerini sahte paraya entegre ederek ATM’ye yatırdıkları ve ATM’den gerçek para çektikleri yansımıştı. Evet, bu mümkün. Ancak kimin yaptığı kolayca tespit edilebilecek bir kalpazanlık yöntemi ve habere konu şahıslar da zaten yakalanmıştı.

ATM’ye Sahte Parayı Nasıl Yatırdılar?

Belki de ATM’nin “sahte para” kabul edebileceği tek yöntem dolandırıcılık çetesinin aklına gelmiş. Zira bu yöntemde ATM yatırılan parayı “sahte para” olarak görmüyor. Güvenlik kısımlarını tarıyor ve orijinal banknot olarak tanımlayarak yatırılmasına onay veriyor. Peki bu nasıl gerçekleşiyor?

Dolandırıcılar bu yöntemde büyük küpürlü (100 TL, 200 TL) olarak ürettikleri sahte banknotlarda bulunan 1 ya da 2 güvenlik açığını (örneğin güvenlik şeridi); küçük küpürlü (5 TL, 10 TL) gerçek banknotlardan keserek tamamlıyorlar. ATM’nin para yatırma haznesinde bulunan cihaz, yatırılan parayı incelediğinde bu nedenle bir sakınca görmüyor ve ilgili paranın yatırılmasına izin veriyor. ATM içerikleri buradan incelenebilir.

ATM’ye Sahte Para Yatıran Yakalanır Mı, Nasıl Yakalandılar?

ATM’ye sahte para yatıran (bir şekilde yatırmayı başaran) kişinin yakalanmaması mümkün değildir. Zira ATM’ler, kendilerine yatırılan paraları “para yatırma haznesinde” biriktirirler ve bu hazne belirli aralıklarla banka görevlileri tarafından açılarak boşaltılır. Hazneden çıkan para kayıt altına alınır. Kayıt altına alınma sırasında hazneden çıkan paranın sayımı tekrar “para sayma makineleri” vasıtası ile yapılır ve gözle manuel olarak da inceleme yapılır.

Bu aşamada sahte paralar ya da üzerinde oynama yapılmış banknotlar tespit edilir. Bu aşamada tespit edilemeyen sahte banknotlar bankaların para grup merkezlerinde, o aşamada da tespit edilemeyen banknotlar Merkez Bankası mevduat kabul bölümünde mutlaka tespit edilir. Hangi banknotun hangi kanal üzerinden geldiği bilindiğinden ilgili ATM incelemeye alınır. Bilindiği üzere bütün ATM’lerin üzerinde güvenlik kameraları bulunmaktadır.

ATM güvenlik kameraları incelenerek para yatırma işlemi yapan kişiler tespit edilir. Bu kişilerin ellerinde bulunan banknotlar kamera kayıtlarından incelenir. ATM dökümünde bulunan para yatırma miktarları ile karşılaştırılır. Banknot üzerinde değişim yapan ya da ATM’ye sahte para yatıran kişilere genellikle birkaç günlük zaman dilimi içerisinde ulaşılır. Geçtiğimiz yıl ATM’lere sahte para yatıran ve ATM’den gerçek para çeken kişilerin de ATM güvenlik kameraları sayesinde yakalandığı ulusal medyaya yansımıştı. ATM makaleleri buradan okunabilir.

ATM Sahte Para Kabul Eder Mi Verir Mi: ATM Sahte Para Verir Mi?

ATM’nin sahte para vermesi, sahte para kabul etmesinden de düşük bir olasılık olmakla birlikte “asla vermez” denebilecek bir durum değildir. Ancak bu ihtimalin; belki 10 milyarda 1, belki 100 milyarda 1 olduğu bilinmelidir. Detaylandırmak gerekirse…

atm-sahte-para-kabul-eder-mi-verir-mi

ATM Yatan Parayı mı Geri Verir?

ATM, yatırılan parayı geri vermez. ATM’den para çekmek istenildiğinde bazen ATM’de para olmadığı durumlarla karşılaşılabilmektedir. Bu gibi bir durumda; örneğin bir başka kişi gelerek ATM’den hesabına 4.000 TL yatırmak istesin ve işlemi tamamlasın. Hemen ardından para çekmek isteyen kişi de ATM’den yeniden para çekme işlemi yapmaya çalışsın… ATM az önce para ödemediği kişiye yine para ödemesi yapmayacaktır.

Halk arasında ATM’lerin kendisine yatırılan parayı bir başka müşteriye verdiğine yönelik yanlış bir bilgi bulunmaktadır. ATM’lerde para yatırma kaseti (para yatırma haznesi) ayrı, para yatırma kasetleri ise ayrıdır. ATM’ye yatırılan paralar tek bir haznenin içerisinde karışık sıralı olarak istiflenirken; ATM’den çekilecek paralar; banknot çeşitlerine göre farklı kasetlerde yer almaktadır. Yani 5 TL’lik banknotlar ayrı para kasetinde, 200 TL’lik banknotlar ise ayrı para kasetinde bulunmaktadır. Her bir banknotun haznesi ayrıdır. Bu nedenle ATM’ler bazen sadece 20 TL’lik ya da 10 TL’lik şeklinde ödeme yapabilmektedir.

ATM’de yalnızca bir kasette ya da birkaç kasette para kaldığında sadece bu banknotlardan müşteriye ödeme yapılır. ATM’lerden para çekerken “yalnızca 10 TL ve katlarında para çekebilirsiniz” ya da “yalnızca 50 TL ve katlarında para çekebilirsiniz” gibi uyarılar da bundan kaynaklanmaktadır. ATM’nin hangi kasetinde para bulunuyor ise söz konusu banknotun katlarında ödeme alınabilmektedir. ATM haberleri buradan incelenebilir.

ATM Sahte Para Kabul Eder Mi Verir Mi: ATM Nasıl Sahte Para Verir?

Yukarıda da belirttiğimiz üzere çok düşük bir ihtimal de olsa ATM’lerin sahte para verebilmesi her şeye rağmen mümkündür. Bu ihtimal şu şekilde gerçekleşebilir: ATM’ye yatırılan bir para sahtedir. ATM bunu tespit edemeyerek yatırma işlemini kabul eder. ATM işlemlerini yapan banka personelleri sahte paranın ilk etapta farkına varamaz. ATM’nin para yatırma haznesinden çıkarttıkları paraları kayıt altına alıp düzenledikten sonra yeniden ödeme yapması için ATM’nin ilgili para ödeme kasetine yerleştirirler. Bu durumda ATM, para çeken kişiye sahte para verebilir.

ATM’nin sahte para vermesi yukarıda da görüleceği üzere bir dizi olumsuz olasılığın bir araya gelmesi ve hepsinin silsile halinde gerçekleşmesi ile mümkündür. Ancak bu olasılıkların bir arada gerçekleşmesi bir hayli düşük ihtimaldir. Bu ihtimalin gerçekleşmesi durumunda müşterisi olunan banka ile iletişime geçmek ve durumu bildirmek gerekmektedir.

 

Kaynak: https://en.wikipedia.org/wiki/Automated_teller_machine