Anlaşmalı Boşanma Protokolü

Anlaşmalı boşanma protokolü, evlilik birliğini noktalamak isteyen eşlerin hakim huzurunda mutabık kaldıklarını ifade eden ve yazılı olarak hazırlanan bir belge olup anlaşmalı boşanma protokolü bir tür anlaşmadır. Hüküm ifade etmemekle birlikte mahkeme içi ikrar niteliğindedir. TMK madde 166 açıkça ifade etmiştir ki tarafların anlaşmalı surette boşanabilmesi için iki konuda muhakkak mutabık kalmaları gerekmektedir. Bu iki konu; boşanmanın ekonomik neticeleri ve ortak çocuklara ilişkin durumdur. Boşanmanın ekonomik sonuçlarından murat; tarafların birbirlerinden talep edecekleri tazminat, yoksulluk ve iştirak nafakaları hususlarıdır. Mal rejimi tasfiyesi ile birlikte tedbir nafakasına dair hususların anlaşmalı boşanma protokolü üzerinde yer alması zaruri değildir. Fakat bu hususların da açık ve net biçimde belirlenmesi ve taraflarca anlaşılması, boşanma davasından sonra bu konulara dair uyuşmazlıkların tekrar tekrar gündeme gelmesinin önüne geçecektir. Dolayısıyla anlaşmalı boşanma protokolü, boşanmanın en mühim safhasını teşkil edeceğinden muhakkak deneyimli bir boşanma avukatı ile birlikte düzenlenmelidir. Aksi takdirde uygulamada da sıklıkla görüleceği üzere hak kayıpları yaşanması muhtemeldir.

Anlaşmalı boşanma protokolünde ele alınması gereken ikinci husus müşterek çocukların velayetinin hangi eşe bırakılacağı ve velayetin bırakılmadığı eşin çocukla kuracağı kişisel ilişkinin içeriği, çocuğa ödenecek iştirak nafakasının miktarı ve hangi eş tarafından ödeneceği gibi çocuğa dair hususlardır.

Eşlerin; boşanmanın mali sonuçları ve çocukların durumlarıyla alakalı konularda hiçbir baskı altında kalmaksızın hür iradeleriyle uzlaşmış olmaları ve hakimin buna kanaat getirmiş olması gereklidir. Aksi takdirde çiftin anlaşmalı boşanması olanak dışıdır.

Anlaşmalı Boşanmanın Şartları

Anlaşmalı boşanmanın gerçekleşebilmesi için yasaca belirli şartların vücut bulması gereklidir. Bu şartlar meydana gelmediyse eşlerin anlaşmalı boşanmayla evlilik birliklerini sonlandırması mümkün değildir.

• Anlaşmalı boşanmak isteyen eşlerin evliliği en az bir yıl sürmüş olması gereklidir.
• Taraflar, boşanmak amacıyla beraber başvuruda bulunmalı yahut bir eşin açtığı boşanma davasının muhatap eş tarafından kabul edilmesi gereklidir.
• Eşlerin, hakim huzurunda bizzat bulunmaları ve boşanmaya dair iradelerini açıklamaları gereklidir.
• Eşler, boşanmadan doğan mali sonuçları, varsa müşterek çocuklarının durumu noktasında anlaşıp mutabık kalmalı ve hakim tarafından da bu düzenlemenin uygun bulunması gereklidir.

Anlaşmalı Boşanma Protokolünü Kim Hazırlamalıdır?

Anlaşmalı boşanma protokolü, eşler tarafından birlikte hazırlanabileceği gibi aynı zamanda eşlerden birisinin hazırlaması ve diğerinin de kabul etmesiyle de hazırlanabilir. Bu protokolün hazırlanması için avukat nezaretinde hazırlanması şart değildir. Fakat anlaşmalı boşanma protokolü ile oldukça büyük bir hukuki yükümlülük altına giren eşlerin bu protokolü muhakkak deneyimli ve profesyonel bir boşanma avukatı ile birlikte hazırlaması tavsiye olunur. Zira, anlaşmalı boşanma protokolü birçok derin hukuki ve teknik birikim isteyen unsurlara sahiptir. Eşlerin boşanmadan sonraki hayatını ciddi ölçüde etkileyecek bu unsurların bilirkişi danışmanlığında hazırlanması hak kayıplarının önüne geçecektir.

• Sıklıkla merak edilen konuların başında gelen, anlaşmalı boşanma kararının şarta bağlanıp bağlanamayacağı konusu boşanmak isteyen taraflarca araştırılmaktadır. Hukuken koşula bağlanmış boşanma kararı verilemeyeceği için anlaşmalı boşanma protokolü de aynı şekilde koşula bağlanamaz. Şarta bağlanarak hazırlanmış protokolün hakim tarafından usulüne uygun şekilde düzenlenmesi için taraflara tekrar iletileceği yahut şarta bağlanmış kısımların es geçilerek kalan bölümlerin dikkate alınacağı bilinmelidir.

• Anlaşmalı boşanma noktasında taraflar çoğu zaman internet üzerinden alınmış bilgilerle boşanma protokolünü hazırlar. Fakat bu şekilde hazırlanan protokoller birçok hataya gebe olacağından dolayı gözden kaçırılan küçük bir detay geriye dönüşü oldukça güç durumlara neden olabilir. Bir örnek ile somutlaştırmak gerekirse; yoksulluk nafakası hakkından feragat eden ve protokolde vazgeçtiğini ifade eden taraf daha sonra yoksulluk nafakası almak isterse bu istek hukuken karşılıksız kalacaktır.

• Anlaşmalı boşanmak isteyen eşlerce merak edilen bir diğer konu, duruşma esnasında hakimin neler soracağı ve ne yönde beyanların verilmesi gerektiğidir. Üst paragraflarda ifade edildiği üzere anlaşmalı boşanmanın bir şartı olan; tarafların, hakim karşısında anlaşmalı boşanmayı kabul ettikleri ve hazırladıkları protokolü onayladıkları yönünde şüpheden uzak, net biçimde iradelerini açıklamaları gereklidir. Hakim, eşlere boşanma iradelerinin olup olmadığını ve protokolü kabul edip etmediklerini sorar. Duruşma esnasında, hakim karşısında bu koşullara uygun bir ifade verilmediği takdirde anlaşmalı boşanma protokolüne her ne kadar imza atılmış olsa dahi hakim hazırlanan protokole göre hüküm vermez. Genel boşanma hükümleri nezaretinde dava devam eder.

Anlaşmalı Boşanma Davası Süresi

Eşlerin imzalarını içeren anlaşmalı boşanma protokolü ile yapılan boşanma davaları çoğu zaman tek celsede neticelenir. Mahkeme yoğunluğuna göre değişmekle birlikte ortalama bir üç ay arasında tamamlanır. Herhangi bir hususun eksik olmaması ve boşanmanın tek celsede tamamlanabilmesi için boşanmanın tüm aşamalarında profesyonel avukat eşliğinde ilerlemek isabetli olacaktır.

Anlaşmalı Boşanmada Mal Paylaşımı

Taraflar anlaşmalı boşanma protokolünde, evlilik birliği içinde edinilmiş mallarım paylaşımına ilişkin düzenleme yapabilirler. Yargıtay, anlaşmalı boşanmada mal rejiminin tasfiyesi hususunda tarafların muhakkak bir saptama yapmalarını şart görmemektedir. Fakat anlaşmalı boşanma protokolü düzenlenirken mal paylaşımı noktasında bir net bir düzenleme yer almazsa ileride farklı uyuşmazlıklar ve davalar ile bu konu tekrar tekrar gündeme gelecektir. Bu nedenle anlaşmalı boşanma protokolü hazırlanırken mal paylaşımına ilişkin kararlara da yer verilmelidir. Bu noktada ideal olan düzenleme; tek tek tüm malların paylaşımına dair anlaşmanın muğlaklıktan uzak biçimde protokolde ifade edilmesidir.

Anlaşmalı Boşanma Ne Zaman Gerçekleşir?

Taraflar genellikle anlaşmalı boşanmanın gerçekleşme zamanını; hakime sunulan boşanma protokolünün hakimce onaylanması ve davanın karara bağlanması şeklinde düşünürler. Fakat anlaşmalı boşanmanın gerçekleşmesi için bu süreç yeterli değildir. Mahkeme tarafından verilmiş hükmün tebliğe çıkarılması şarttır. Ancak bu saik ile anlaşmalı boşanma gerçekleşmiş sayılır. Taraflarca, tebliğe çıkarılan anlaşmalı boşanma kararının müspet karşılanması ve iki hafta süre ile kanun yoluna başvurulmaması sonrasında karar kesinleşecektir. Unutulmaması gereken bir diğer nokta; kanun yoluna başvurmaktan feragat edilerek de kararın kesinleştirilebileceğidir.

Anlaşmalı Boşanma Davası ve Ücreti

Eşlerden birisi boşanma davası aça ve muhatap eş bu davayı kabul ederse normal biçimde açılan boşanma davası anlaşmalı boşanmaya dönebilecektir. Her iki taraf beraberce anlaşmalı boşanma protokolü hazırlar ve protokolde düzenlenen hususlarda mutabık kalırlarsa bu durumda anlaşmalı boşanma söz konusu olacaktır. Çekişmeli bir boşanma davası, şartları karşıladığı takdirde anlaşmalı boşanma davasına, anlaşmalı boşanma davası da yine aynı şekilde şartlar mevcut ise çekişmeli boşanma davasına dönüşebilir.

Açılan anlaşmalı boşanma davasında mahkemenin harç ücreti ve giderleri bulunmaktadır. Dava dosyasında bilirkişi incelemesinin olup olmamasına ve tanıkların sayısına göre bu ücret değişmektedir. Takribi bir rakam ifade etmek gerekirse genellikle 500 ila 1500 TL arasında bir tutar çıkmaktadır. Bunun yanı sıra herhangi bir hak ve menfaat kaybına uğramamak ve dava süresince profesyonel bir hukukçu ile birlikte hareket etmenin güvenini yaşamak istiyorsanız bu durumda bir de avukatlık ücreti gideriniz olacaktır. Avukatın ne kadar ücret alacağı, kişi ile avukat arasında iletişim sağlandıktan sonra tayin edilecek olup bu tutar Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinde belirlenmiş tutarın altında olamaz.

Kaynak: https://leventsamgar.com/anlasmali-bosanma-davasi-nedir/