24 Ocak Kararları ve 12 Eylül Darbesi!

Ülkemiz bugüne kadar pek çok zorlu süreçten geçmiştir. Bu zorlu süreçler kimi zaman ekonomik, kimi zaman siyasi ve kimi zaman da askeri olmuştur. Bununla birlikte genellikle zorlu süreçlerin herhangi bir alanda başladığında diğer alanlara da sirayet ettiği görülmüş, bir bakıma bir alandaki sıkıntı diğer alanı da tetiklemiştir. Devletin, milletin ve sosyal hayatın homojen bir yapıda olduğu dikkate alındığında bu durumu doğal olarak niteleyebiliriz. Bu yazımızda da buna benzer sıkıntılı bir sürece; 24 Ocak kararlarına değineceğiz. 24 Ocak kararları nedir? 24 Ocak kararları ve 80 darbesi arasındaki etkileşim nasıldır, bir diğer ismi ile istikrar kararları nedir? 24 Ocak Kararları ve 12 Eylül Darbesi başlıklı haberimizde detayları inceleyelim…

43. Türkiye Hükümeti 12 Kasım 1979 yılında Süleyman Demirel önderliğinde kurulmuştur. Kerhen Milliyetçi Cephe Hükümeti veya 6. Demirel Hükümeti olarak da bilinir. Başbakan olarak göreve başlayan Süleyman Demirel, ülkenin içerisinde bulunduğu zorlu ekonomik koşullara karşı keskin tedbirler almak gerektiğine karar vermiştir. Süleyman Demirel tarafından Başbakanlık Müsteşarlığı’na getirilen Turgut Özal’a zorlu ekonomik koşullardan çıkış için çalışma yapılması talimatı bizzat Süleyman Demirel tarafından verilmiştir.

24 Ocak Kararları Nedir? Neden 24 Ocak Kararları Denmiştir?

Turgut Özal’ın kısa sürede hazırladığı ekonomik istikrar programı, 1980 yılının ilk günleri ile birlikte hükümetçe incelenerek kabul görmüştür. Türkiye’nin içerisinde bulunduğu zorlu ekonomik koşullardan çıkış reçetesi olarak görülen kararlar, 24 Ocak günü kamuoyu ile paylaşılmıştır. Bu tarihten sonra da bahse konu kararlar; 24 Ocak Kararları olarak anılmaya başlamıştır.

24 Ocak Kararları Nelerdir?

• Yüzde 32,7 oranında devalüasyon yapılmıştır. Günlük kur ilanı uygulamasına geçilmiştir.
• Devletin ekonomideki payı küçültülmüştür. Kamu iktisadi teşkilatları olan KİT’lerdeki uygulamayla birlikte tarım ürünleri destekleme alımlarında sınırlandırmaya gidilmiştir.
• Gübre, enerji ve ulaştırma alanları dışında devlet sübvansiyonları kaldırılmıştır.
• Yabancı sermaye yatırımları teşvik edilmiştir. Dış ticaret serbestleştirilmiştir. Kâr transferlerine kolaylık sağlanmıştır.
• Yurt dışı müteahhitlik hizmetleri desteklenmeye başlanmıştır.
• İthalat kademeli olarak liberalize edilmiştir. İhracat; vergi iadesi, düşük faizli kredi, imalatçı ihracatçılara ithal girdide gümrük muafiyeti ve “sektörlere göre farklılaşan teşvik sistemi” getirilmiştir.

24 Ocak Kararları ve 12 Eylül Darbesi!

24 Ocak kararlarından yaklaşık 8 ay sonra 12 Eylül 1980 tarihinde Türkiye’de askeri darbe olmuştur. 80 darbesi olarak ya da 12 Eylül darbesi olarak anılan bu askeri darbe, 24 Ocak kararlarıyla her daim birlikte yorumlanmıştır. Kimilerine göre 24 Ocak Kararları 80 darbesinin nedeni iken, kimilerine göre ise 80 darbesi 24 Ocak Kararlarının uygulanabilmesi için yapılmıştı.

24 Ocak Kararlarını o denli önemli görenler, 80 darbesinin 24 Ocak kararlarının uygulanması için planlandığını iddia etmişlerdir. Bu iddiada olanalar; sıkı yönetim olmadan 24 Ocak Kararlarının uygulanamayacağını iddia etmişlerdir. 24 Ocak kararlarının günümüze etkisi bu yönüyle halen devam etmektedir denilebilir. 24 Ocak kararları ve 80 darbesinin akabinde gerçekleşen banker krizi ile ilgili içeriğimize de buradan göz atabilirsiniz.